ผ้าสระบั่น

                                                     เสน่ห์อย่างหนึ่งของผ้าสระบั่น คือ กรุย               กรุย คือ งานฝีมือของช่างโบราณบรรจงควั่นผ้าขมวดปมชายผ้าป้องกันการหลุดลุ่ยหลังจากตัดผ้าก่อนปัก เพื่อให้ได้ขนาดที่พอเหมาะ เพราะไม่มีช่างทำ แต่เมืองไทยยังมีช่างที่ทำกรุยได้สวยงามเช่นนี้ได้  เช่น    กรุยตุ้มธรรมดา กรุยตุ้มขอบชิด   กรุยเข็มเล็ก กรุยเข็มใหญ่ และกรุยที่ต่อด้วยขนแกะ          ชนิดของไหมที่ปักผ้าเป็นลายผ้าสระบั่น คือ ไหมที่ทำจากขนแกะทุกชนิดแล้วนำมาย้อมสีธรรมชาติ เป็นต้น  แต่โดยการปักผ้าสระบั่นใหม่จะใช้ไหมสำเร็จรูป คือไหมโพลีเอสเตอร์ ที่ทำจากพลาสติกแล้วมาผ่านกรรมวิธีต่างๆออกมาเป็นเส้นไหม             ผ้าสะระบั่นรุ่นเก่าๆ มักออกมาผ้าหน้าจะแคบความกว้างจะประมาณ 30-40 หรือ 50 ซม . คนสมัยโบราณจึงมักนำ...

                                                              มัจนูนะห์ หรือ มัจนูน                                                เป็นผ้าขนสัตว์ผสมปักลวดลายด้วยสีสันต่างๆมากมาย     มัจมูนะฮ์ หรือ อบูมัจนูน เป็นผ้าขนสัตว์ ผสมปักลายด้วยสีสันต่างๆ 15 สีลงในผืน โดยดอกของผ้าชนิดนี้ จะมีลายที่หลากหลายในผืนเดียวกัน ว่ากันว่าคนปักผ้าผืนนี้ ปักจนกระทั่งตัวเองเป็นบ้า และนี่คือที่มาของชื่อ อบูมัจนูน (เจ้าบ้า)

                                                                     สลีม หรือ ซัลลีม                               เป็นการนำขนสัตว์มาทอเป็นลวดลายสวยงาม               สลีม เป็นการนำขนสัตว์แท้ๆ มาถักทอลวดลายด้วยมืออย่างประณีตและพิถีพิถันจะได้ลายแต่ละลาย ดอกแต่ละดอกต้องใช้เวลา ว่ากันว่าในวันหนึ่งทอได้แค่ 2 เซนติเมตร ผ้าชนิดนี้จึงมีราคาที่ค่อนข้างแพงใน 1 ผืน เขาว่าอีกเหมือนกัน ผ้าชนิดนี้อาหรับใช้ผูกเอวกำนัลต่อแขกบ้านแขกเมือง พร้อมกับอวยพรด้วยคำว่า   “ ซาลี …. ซาลีม ” (สันติสุข … สันติสุข)

                                                                          อาซีซี่                  อาซีซี่ (ที่รักของฉัน) เป็นการเอาเส้นไหมมาทอขัดลายกับเส้นฝ้ายโดนเฉพาะ เส้นไหมในลักษณะทแยง 45 องศา ทั้งแนวตั้งและแนวนอน เมื่อนำมาซักล้างเส้นไหมจะรัดตัวขึ้นในขณะมี่เป็นฝ้ายสีขาวจะขยายตัวออก เราจึงสังเกตเห็นว่าสีขาวมันปนขึ้นมาซึ้งเป็นที่มาของคำว่า “ อาซีซี่ตาโปน ”

อะฮ์มาดี่ยะฮ้ หรือ อบูยูหนิฮ์     เป็นผ้าขนสัตว์ ผสมย้อมสีเหลืองทอง ส่วนมากปักเป็นลายดอกมะลิ               อะฮ์มาดียะฮ์ หรือ อบูยูนิฮ์ เป็นผ้าขนสัตว์ผสมย้อมสีเหลีอง ส่วนมากปักลายดอกมะลิสีทองแบบมีก้านหรือไม่มีก้านกับสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูบางดอกก็มีความกลมๆ ดอกมะลิบางผืนมีถึง 8 กลีบ บางผืนมีแค่ 3-4 กลีบ แล้วแต่จิตนาการของช่างปัก และนั่นหมายถึงราคาที่แตกต่างกันด้วย

ลูซะห์            ซะห์ เป็นผ้าที่มีความสวยงามหายาก และราคาค่อนข้างสูง จุดเด่นของผ้าชนิดนี้คือ ขอบผ้าจะปักลายแถบใหญ่เป็นรูปใบโพธิ์คู่ หรือบางผืนเป็นรูปใบโพเดี่ยว หรือบางผืนเป็นไม่เลื้อย ด้านในปักลายคล้ายกับผ้าชนิดอื่นตามแต่ช่างโบราณจะบรรจงปักลงไปในผืนผ้า  

บุฆดาดี้ ผ้ามุฆดาดี้ ชื่อเมืองแบกแดด ของประเทศอิรัก มีเอกลักษณ์คือ มีความคล้ายมะม่วง               มุฆดาดี้ เป็นผ้าชนิดเดียวที่ทอมาเป็นผืนเฉพาะ โดยไม่มีการตัดต่อ บางผืนทอมาเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส 150 x 150 เซนติเมตร หรือเล็กกว่า บางผืนทอมาเป็นรูปสี่เหลียมผืนผ้าแล้วปักลายตามลายส้นของผ้า มีการเว้นช่วงการปักลายอย่างประณีตลงตัวมองดุสวยงามแล้วแต่จิตนาการของช่างหลากลาย ว่ากันว่าต้นกำเนิดของผ้าชนิดนี้คือ ประเทศอิรัก และนั่นจึงเป็นที่มาของชื่อเรียกว่า “ มุฆดาดี้ ” (ชื่อเมืองของประเทศอิรัก)

ผ้าสระบั่น บารอสมี่ ผ้าอบูกัฟเฟน   จุดเด่นของผ้าชนิดนี้คือ เป็นผ้าที่มีลวดลาบสวยงาม ประณีต ปักอย่างละเอียดเป็นผ้าเก่าที่มีความงดงามอีกชนิดหนึ่งการปักลายลงบนผ้าชนิดนี้ จะมีความประณีตมากกว่าผ้าชนิดอื่น ลายดอกของผ้าชนิดนี้จะมองดูคมชัดเส้นไหมจะเงางามและเรียงกันเป็นอย่างเป็นระเบียบ เรียกว่าเป็นงานฝีมือ ผ้าชนิดนี้ในรุ่นแรกๆ ช่างจะปักรูปสองมือลงไปด้วยที่มุมผ้าหรือกลางผ้าและนั่นจึงเป็นที่มาของผ้าชนิดนี่ อบูกัฟเฟน คือสองมือ

                                                           ผ้าสระบั่น บารอสมี่ ผ้าบารอสมี ทำจากเปลือกไม้ บารอสมี   ที่มี สีแดงหรือสีม่วง     จุดเด่นของผ้าชนิดนี้คือ สีสันสวยงาม สะดุดตา   ปักลายเต็มผืนผ้า ส่วนมากจะมีสีแดงเป็นสียืนพื้นหลัก และปักตัดลายด้วยสีเหลืองแซมน้ำเงินและตัดขอบด้วยลายสีดำตามแต่จินตนาการของช่างปักผ้าชนิดนี้

  ผ้าสระบั่น       คือผ้าชนิดหนึ่งซึ้งชาวอาหรับใช้ติดตัวเพื่อสำหรับเป็นอาภรณ์และใช้ในชีวิตประจำวัน เช่น โพกในการละหมาด โพก และพาดออกไปในงานต่างๆ ผ้าสระบั่นนั้นมีที่มากว่าพันปี อาจจะก่อนสมัยท่านศาสดามูฮัมหมัด ศ้อลลั้ลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม คือ 1440 ปี ก่อนฮิจเราะห์ศักราช    จากหลักฐานและประวัติค้นคว้าได้นั้นผ้าสระบั่นอาจจะเข้ามาจากกลุ่มพ่อค้าชาวเปอร์เซีย ที่เข้ามาค้าขายในประเทศไทยสมัยก่อน และได้นะผ้าสระบั่นมาเพื่อเป็นอาภรณ์สวมใส่หรือพกมา และนำติดตัวเข้ามาขายให้กับชาวไทยและอีกส่วนหนึ่งผ้าสระบั่นอาจจะเข้ามาในการที่คนไทยไปประกอบพิธีฮัจย์ ที่ประเทศซาอุดิอาราเบีย สำหรับประเทศไทยก็ใช้ผ้าสระบั่น ด้วยกับการเป็นอาภรณ์ พาดหรือโพกศรีษะ เช่นเดียวกับชาวอาหรับหรือชาวเปอร์เซีย ชาวอาหรับจึงขนานนามกันผ้าสระบั่นว่าเป็น มงกุฎของชาวอาหรับ คือเปรียบเสมือนสิ่งที่มีคุณค่าเหมาะสมกับผู้ที่มีเกียรติ มีความรู้ และเป็นการแต่งตัวที่ดูสง่างาม และภูมิฐานเป็นอย่างยิ่ง            ผ้าสระบั่นมีหลายประเภทมากมายจากประวัติที่ผู้ใหญ่รุ่นก่อนๆ ไ...